Dziedziny :
· [1]
· [1]
· [1]
· [2]
· [7]
· [6]
· [1]
· [1]
· [4]
· [6]
· [6]
· [2]
· [3]
· [1]
· [1]
· [2]
· [15]
· [3]
· [5]
· [1]
· [3]
· [10]
Ile ojczyzn? Ile patriotyzmów? Dziedzina: Doktryny, ideologie, dzieje idei Autor: Michał Syska (red.) Miejsce i rok wydania: Warszawa 2007 Wydawca: Książka i Prasa Liczba stron: 134 Wymiary: 14x20 cm Okładka: Miękka Ilustracje: Nie Cena: 19,00 zł (bez rabatów)
[ Pozycja niedostępna ] Opis W maju 2006 roku z inicjatywy Ośrodka Myśli Społecznej im. F. Lassalle’a i przy wsparciu Fundacji im. R. Luksemburg odbyła się we Wrocławiu konferencja z okazji 80. rocznicy urodzin Jana Józefa Lipskiego – wybitnego działacza opozycji demokratycznej w PRL, podczas której dyskutowano o ksenofobii Polaków, polityce historycznej i tożsamości lewicy we współczesnym świecie. Niniejsza książka jest niejako kontynuacją tej debaty. Zawiera ona słynny esej Jana Józefa Lipskiego pt. „Dwie ojczyzny – dwa patriotyzmy. Rzecz o megalomanii narodowej i ksenofobii Polaków” oraz artykuły lewicowych publicystów młodego pokolenia (Chwedoruk, Gdula, Machalica, Ostolski, Rudnicki, Starnawski, Syska, Sierakowski, Zgliczyński).
Patronat medialny: „Krytyka Polityczna”, „Le Monde Diplomatique”, „Nigdy Więcej”.Fragment lub streszczenie WSTĘP
"Był człowiekiem dobrym i odważnym. Mądrym i szlachetnym. Nadawał sens cudzym życiorysom, pobudzał do przyzwoitości, prowokował do czynienia dobra. Jego prawość i dobroć były zaraźliwe. Był sumieniem polskiej inteligencji i opozycji demokratycznej." - tak Adam Michnik wspomina w "Wyznaniach nawróconego dysydenta" Jana Józefa Lipskiego, którego 80-ta rocznica urodzin minęła 25 maja 2006 roku.
Jan Józef Lipski zapisał w swym życiorysie wiele heroicznych kart: był harcerzem "Szarych Szeregów", żołnierzem AK podczas Powstania Warszawskiego, działaczem opozycyjnym przez cały okres trwania PRL (Klub Krzywego Koła, KOR, "Solidarność").
Lipski piętnował wszelkie przejawy nacjonalizmu i antysemityzmu. Badał dzieje polskiej skrajnej prawicy. Wskazywał na związki ideowe i mentalne między PZPR a przedwojennym ONR-em. Był obiektem ataków ze strony tzw. prawdziwych Polaków - zarówno z szeregów ówczesnej władzy, jak i środowisk opozycyjnych. W 1981 roku napisał słynny esej pt. "Dwie ojczyzny - dwa patriotyzmy. Uwagi o megalomanii narodowej i ksenofobii Polaków". Dziś tekst ten nabiera szczególnej aktualności. Gdy po wyborach w 2005 roku w instytucjach władzy państwowej zasiedli spadkobiercy tradycji endecko - oenerowskiej, a promowanie bogoojczyźnianej wersji polskiej historii stało się normą, słowa Lipskiego sprzed ćwierćwiecza mają szczególną moc. "Sądzę, że szowinizm, megalomania narodowa, ksenofobia, czyli nienawiść do wszystkiego co obce, egoizm narodowy - nie dadzą się pogodzić z nakazem chrześcijańskim miłości bliźniego." - słowa te mógłby Lipski zadedykować dziś wszystkim wielbicielom pewnego duchownego - magnata medialnego z Torunia. Zapewne ostrzegłby nas przed prawicowymi projektantami tzw. polityki historycznej: "Strzeżemy się i podejrzliwie patrzymy na każdą nową ofensywę »patriotyzmu« - jeśli jest bezkrytycznym powielaniem ulubionych sloganów megalomanii narodowej. Za frazeologią i rekwizytornią miłą przeważnie Polakowi - czają się przeważnie cyniczni socjotechnicy, którzy patrzą czy ryba bierze na ułańskie czako, na husarskie skrzydło, na powstańczą panterkę". Dodałby, że: "»miłość do wszystkiego, co polskie« - to częsta formuła narodowej, »patriotycznej« głupoty. Bo »polski« był przecież i ONR, i pogromy we Lwowie, Przytyku i Kielcach, i getto ławkowe, i Bereza, i obóz w Jabłonnie w 1920 r. - by poprzestać na dwudziestu zaledwie latach naszej historii. Patriotyzm - to nie tylko szacunek i miłość do tradycji, lecz również nieubłagana selekcja elementów tej tradycji, obowiązek intelektualnej pracy w tym zakresie. Wina za fałszywą ocenę przeszłości, za utrwalanie fałszywych moralnie mitów narodowych, za służące megalomanii narodowej przemilczanie ciemnych plam własnej historii - jest zapewne mniejsza z moralnego punktu widzenia niż praktykowanie zła wobec bliźnich, lecz przecież jest przesłanką aktualnego zła i drogą do przyszłego."
Niniejsza książka powstała w 2006 roku z okazji 80. rocznicy urodzin Jana Józefa Lipskiego. Do rąk czytelników trafia w 20. rocznicę reaktywowania Polskiej Partii Socjalistycznej. W listopadzie 1987 roku grupa działaczy opozycji demokratycznej podjęła próbę budowy formacji lewicowej. Jan Józef Lipski został pierwszym przewodniczącym PPS.
Postsolidarnościowa lewica nie odegrała znaczącej roli na scenie politycznej po 1989 roku. Jednak to właśnie wywodzący się z demokratycznej opozycji socjaliści już pod koniec lat 80. przewidzieli społeczne skutki neoliberalnej transformacji. Prof. Michał Śliwa w książce pt. „Sylwetki socjalistów polskich” pisał o Janie Józefie Lipskim: „dopiero trzeba było doświadczenia całego ostatniego dziesięciolecia, by zrozumieć zasadność jego sceptycznego stosunku do przemian ustrojowych o charakterze kapitalistycznym i wartości jego moralnego sprzeciwu wobec rodzących się przejawów zniewolenia i znieprawienia człowieka”.
Dla ludzi, którzy odrzucają zarówno bogoojczyźnianą mitologię, jak i rzekomo bezalternatywny neoliberalizm, postać Jana Józefa Lipskiego i jego testament ideowy powinny stać się drogowskazem w budowie wizji nowoczesnej, otwartej i sprawiedliwej Polski.
Michał Syska
Szymon Szewrański
Ośrodek Myśli Społecznej im. Ferdynanda Lassalle’aWięcej informacji.. Podziel się swoją opinią o tej książce..